Denetimli Serbestlik. 5275 Sayılı Kanunun
Denetimli serbestlik, ceza adalet sisteminde alternatif bir yaptırım olarak kullanılan ve hükümlünün belirli yükümlülüklere ve denetime tabi olarak cezasını toplum içinde çekmesine olanak tanıyan bir uygulamadır. Türkiye’de denetimli serbestlik uygulamaları, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ve Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. İşte denetimli serbestlik hakkında detaylı bilgi:
Table of Contents
Denetimli Serbestliğin Amaç ve Şartları
1. Denetimli Serbestliğin Amaçları
- Topluma Kazandırma: Hükümlülerin, cezaevinden salıverilerek topluma yeniden kazandırılmasını sağlamak.
- Tekrar Suç İşlemeyi Önleme: Hükümlülerin yeniden suç işlemesini önlemek ve sosyal uyumlarını desteklemek.
- Cezaevi Nüfusunu Azaltma: Cezaevlerindeki kalabalığı azaltmak ve ceza infaz kurumlarının üzerindeki yükü hafifletmek.
2. Denetimli Serbestlik Kapsamındaki Uygulamalar
- Koşullu Salıverme: Hükümlünün, cezasının belirli bir kısmını cezaevinde çektikten sonra, kalan kısmını denetimli serbestlik tedbirlerine uyarak dışarıda geçirmesi.
- Adli Kontrol: Mahkeme kararıyla, sanığın yargılama sürecinde belirli tedbirlere tabi olarak serbest bırakılması.
- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB): Mahkeme, sanığın cezasını belirli koşullara bağlı olarak erteleyebilir ve denetim süresi boyunca sanığın denetimli serbestlik tedbirlerine uymasını talep edebilir.
3. Denetimli Serbestliğin Şartları
Denetimli serbestlik uygulamasına başvurulabilmesi için bazı genel ve özel şartlar mevcuttur:
- Ceza Süresi: Hükümlünün, cezasının belirli bir kısmını cezaevinde çekmiş olması gerekmektedir (genellikle 1 yıl veya daha az süre kalan hükümlüler için).
- Suç Türü: Belirli suçlardan hükümlü olanlar (örneğin, terör suçları, cinsel suçlar) denetimli serbestlikten yararlanamazlar.
- Davranışlar: Hükümlünün ceza infaz kurumundaki iyi halli olması gerekmektedir.
- Kurum Onayı: Denetimli serbestlik talebi, ilgili infaz kurumu ve denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından değerlendirilir ve uygun görülmesi gerekmektedir.
4. Denetimli Serbestlik Tedbirleri
Denetimli serbestlik süresince hükümlünün uyması gereken bazı yükümlülükler ve tedbirler vardır:
- Gözetim ve Denetim: Hükümlü, denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından belirlenen programlar ve gözetim altında tutulur.
- Eğitim ve Rehabilitasyon: Hükümlünün topluma kazandırılması amacıyla eğitim, mesleki kurslar ve rehabilitasyon programlarına katılması sağlanır.
- Topluma Yararlı İş: Hükümlü, belirlenen sürelerde topluma yararlı bir işte çalışabilir.
- Belirli Yerlere Gidememe: Hükümlünün belirli yerlere gitmesi yasaklanabilir veya belirli kişilere yaklaşmaması istenebilir.
- Adli Kontrol: Hükümlünün, belirli zamanlarda denetimli serbestlik müdürlüğüne veya karakola giderek imza atması gerekebilir.
5. Denetimli Serbestlik Sürecinin İzlenmesi
- Denetim Planı: Denetimli serbestlik müdürlüğü, hükümlü için bir denetim planı hazırlar ve hükümlü bu plana göre hareket eder.
- Raporlama: Hükümlü, düzenli aralıklarla denetimli serbestlik müdürlüğüne rapor verir ve durumunu bildirir.
- İhlaller: Hükümlü, denetimli serbestlik şartlarına uymazsa, bu durum müdürlük tarafından raporlanır ve gerekli hallerde mahkemeye bildirilir.
6. Denetimli Serbestlikte Yükümlülüklere Uyulmaması
Hükümlü, denetimli serbestlik şartlarına uymazsa veya denetim tedbirlerini ihlal ederse, şu yaptırımlarla karşılaşabilir:
- Uyarı: İlk ihlalde, hükümlüye yazılı uyarı yapılabilir.
- Yeni Tedbirler: İhlalin ciddiyetine göre, hükümlüye ek tedbirler uygulanabilir.
- Hapis Cezasının İnfazı: İhlallerin devam etmesi durumunda, hükümlünün denetimli serbestlikten yararlanma hakkı iptal edilir ve kalan cezasını cezaevinde çekmesi gereklidir.
7. Denetimli Serbestlikte Başarı
Hükümlü, denetimli serbestlik süresince belirlenen tüm yükümlülüklere uyarsa:
- Cezanın Tamamlanması: Hükümlü, cezasını denetimli serbestlik süresi boyunca tamamlamış sayılır ve cezası sona erer.
- Topluma Yeniden Entegrasyon: Hükümlünün topluma yeniden entegrasyonu ve suçtan uzak bir yaşam sürmesi hedeflenir.
8. Denetimli Serbestlik Hizmetleri Müdürlükleri
Denetimli serbestlik hizmetleri, Adalet Bakanlığına bağlı denetimli serbestlik müdürlükleri tarafından yürütülür. Bu müdürlükler:
- Gözetim ve Denetim: Hükümlülerin denetim ve gözetimini sağlar.
- Rehabilitasyon ve Eğitim: Hükümlülerin eğitim ve rehabilitasyon programlarına katılımını organize eder.
- Topluma Yararlı İşler: Hükümlülerin topluma yararlı işlerde çalışmasını sağlar.
- Raporlama: Hükümlülerin durumlarını düzenli olarak raporlar ve mahkemeye sunar.
9. Denetimli Serbestlikten Yararlanma Şartları
Denetimli serbestlikten yararlanabilmek için hükümlünün:
- Suç türü: Belirli suçlardan hüküm giymemiş olması,
- Ceza süresi: Cezasının belirli bir kısmını cezaevinde çekmiş olması,
- Davranışlar: Cezaevi süresince iyi halli olması gerekmektedir.
10. Denetimli Serbestlik ve Toplumsal Etki
Denetimli serbestlik uygulamaları, hükümlülerin topluma kazandırılması, cezaevi nüfusunun azaltılması ve adalet sisteminin daha etkin işlemesi açısından büyük önem taşır. Bu uygulamalar sayesinde:
- Sosyal Rehabilitasyon: Hükümlüler, topluma yeniden kazandırılarak suç işleme riskleri azaltılır.
- Ekonomik Yükün Azaltılması: Cezaevi maliyetlerinin azaltılması sağlanır.
- Adaletin Sağlanması: Alternatif yaptırımlar aracılığıyla adalet daha etkin bir şekilde sağlanabilir.
Denetimli serbestlik, ceza infaz sisteminin önemli bir parçası olarak hükümlülerin topluma yeniden kazandırılmasını hedefler ve suç oranlarının azaltılmasına katkıda bulunur. Bu süreç, titizlikle takip edilerek ve hükümlülerin rehabilitasyonuna önem verilerek yürütülmelidir.
Denetimli serbestlik, hüküm giymiş bir kişinin cezaevinde vakit geçirmek yerine, bir süreliğine toplum gözetimi altında bir suç ortamında tutulmasıyla ilgilidir.
Bu süreçte mahkumun belirli kurallara uyması ve topluma uyumlu davranması beklenir.
Şüpheli, sanık veya hükümlünün belirlenen deneme süresi boyunca toplum içinde denetlenmesi ve iyileştirilerek topluma kazandırılması amacıyla sunulan hizmetlerin ve kaynakların alternatif bir ceza ve infaz sistemi olarak uygulanmasıdır.
Mahkeme tarafından verilen denetimli serbestlik kararı, kişinin belirli bir süre boyunca toplumda kalmasına ve belirli koşullara uymasına izin verir. Bu koşullar arasında belirli bir konutta ikamet etmek, belirli bir işte çalışmak veya belirli bir programa katılmak gibi şartlar yer alabilir.
Denetimli serbestlik, mahkeme tarafından belirlenen sürenin sonunda sona erer ve bu süre boyunca kişi suç işlemez veya koşullara uygun davranırsa cezası tamamen kaldırılabilir veya azaltılabilir.
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesine göre denetimli serbestlik süresi genellikle bir yıldır. Ancak kişi koşullara uymaz veya suç işlerse, denetimli serbestlik iptal edilebilir ve kişi hapse gönderilebilir.
Denetimli Serbestlik Türleri Nelerdir?
Denetimli serbestlik çeşitleri, uygulama alanlarına göre değişebilir. En yaygın denetimli serbestlik türü cezaların infazı sırasında uygulanan denetimli serbestlik tedbiridir.
Denetimli serbestlik tedbiri, yargılamanın farklı aşamalarında da farklı nedenlerle uygulanabilir. Uygulamada denetimli serbestlik tedbirine başvurulan diğer durumlar şunlardır:
Adli kontrol tedbiri,
Kısa süreli hapis cezasına alternatif yaptırımlar,
Hapis cezasının ertelenmesi sonrası verilen yükümlülükler,
Belirli hakların kullanımının yasaklanması,
Tedavi ve/veya denetimli serbestlik,
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması,
Koşullu salıverilme sonrası denetimli serbestlik,
Etkin pişmanlık,
Hapis cezasının konutta infazı,
Mükerrerler ve bazı suç failleri için özel infaz rejimi ve denetimli serbestlik,
Adli para cezasına karşılık kamu yararına çalıştırma,
Çocuğun denetim altına alınması.
Denetimli Serbestlik Koşulları Nelerdir ?
1- Denetimli Serbestlik Yasası’ndan yararlanmak isteyen hükümlünün açık ceza infaz kurumunda bulunması:
Hükümlünün, Denetimli Serbestlik Yasası’ndan yararlanabilmesi için cezasının açık ceza kurumunda infaz ediliyor olması veya açık ceza infaz kurumunda infaz etme hakkını elde etmiş olması gerekmektedir.
2- Hükümlünün Erken Salıverilmesine Bir Yıl veya Daha Az Süre Kalması: Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanması Hakkında Kanun md.105/A’da yer alan hükümlere göre, denetimli serbestlik kurumunun hedefleri doğrultusunda, hükümlünün cezasının bitimine bir yıl veya daha az süre kala iyi bir tutum sergileyen hükümlülerin talepleri üzerine, cezalarının bitimine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiriyle infazına karar verilir. Bu karar, ceza infaz kurumunun hazırladığı değerlendirme raporu doğrultusunda, kararları yapan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bulunduğu yerdeki infaz hâkimi tarafından verilir.
Denetimli serbestlik süresi bazı durumlarda bir yıldan fazla olabilir:
• Altı yaşından küçük bir çocuğu olan ve cezasının bitimine iki yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler, denetimli serbestlikten yararlanabilirler. Yani, bu hükümlüler için denetimli serbestlik süresi iki yıla kadar olabilir.
• Ciddi bir hastalık, engellilik veya eşinin kaybı nedeniyle kendi başına yaşamını idare edemeyen ve cezasının bitimine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler, diğer gereklilikleri karşıladıkları takdirde denetimli serbestlikten yararlanabilirler. Bu durumda, denetimli serbestlik süresi üç yıla kadar olabilir.
Ciddi hastalık, engellilik veya eşinin kaybı durumu, Adli Tıp Kurumu veya Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenen ve Adli Tıp Kurumu tarafından onaylanan bir raporla belgelenmelidir.
3- Hükümlünün İyi Tutum Sergilemesi:
Hükümlü olan bir kişi, henüz cezaevine girmemiş olsa dahi, kesinleşmiş bir ceza miktarı olsa bile denetimli serbestlik yasasından yararlanamaz.
Her hükümlü, cezaevine girmeden önce “iyi bir tutum sergileyip sergilemediğinin” belirlenmesi için cezaevine girmelidir.
Hükümlünün, Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda geçirdiği süre, iyi bir tutum sergilemiş olması gerekmektedir. Bu durumu belirleyecek olan merci, Ceza İnfaz Kurumu tarafından oluşturulan idare ve gözlem kuruludur.
Koşullu salıverilme için hükümlünün iyi bir tutum sergilediğinin tespiti yapılmazsa, hükümlünün disiplin cezası almadığına dair bir kanaat oluşturulabilir.
4- Hükümlünün Talebi:
Belirtilen şartları yerine getiren bir hükümlünün, denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için bir başvuruda bulunması gerekmektedir.
Denetimli serbestlik yasası, ceza infaz usulünün uygulanabilmesi için gerekli talebin, Ceza İnfaz Kurumu’na dilekçe yoluyla sunulması gerektiğini öngörür.
İnfaz hâkimi, hükümlünün iyi bir tutum sergileyip sergilemediğine ve değerlendirme raporuna bakarak talebi kabul edebilir veya reddedebilir.
Talebin reddedilmesi durumunda, hükümlü bu kararı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ve her halükarda otuz gün içinde infaz hâkimi hakkında şikâyet hakkını kullanabilir.
Denetimli serbestlik yasası, cezaevi koşullarında bulunan her hükümlü için geçerli olan bir yasa değildir. Denetimli serbestlik uygulama koşulları suçun niteliğine, verilen cezanın miktarına ve hükümlünün kişiliğine göre değişiklik gösterebilir.
Hükümlünün mahkum olduğu ceza sayısı birden fazla olduğunda, karmaşık bir infaz uygulaması ortaya çıkabilir. Bu durumda, hükümlünün hukuki durumu mutlaka bir ceza avukatı ile değerlendirilmelidir.
Denetimli serbestlik koşullarına uymayan kişi, denetimli serbestliğin iptal edilmesi veya cezanın artırılmasıyla karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle, denetimli serbestlik verilen kişilerin koşullara uyumlu davranmaları önemlidir.
Denetimli Serbestlikte Uygulanan Şartlar
Denetimli serbestlik kararı verilen bir kişi, belirli şartlara uygun davranmak zorundadır. Hükümlü, cezaevinden tahliye edildikten sonra aşağıdaki şartlardan bir veya birkaçına tabi tutulabilir. Bu şartlar, suçun ciddiyetine ve hükümlünün geçmiş suç kaydına göre değişebilir.
Denetimli serbestlik şartları arasında şunlar yer alabilir:
• Belirlenen bir yerde bulunmak: Kişi, belirli bir yerde bulunmak zorundadır. Konut değişikliği yapacaksa, önceden izin almak zorundadır. Kişinin belirli yerlere gitmesi yasaklanabilir.
• Denetimli serbestlik görevlileriyle düzenli iletişim kurmak: Kişi, denetimli serbestlik görevlileriyle düzenli iletişim kurmak zorundadır. Bir memur, bir kişinin nerede olduğunu ve faaliyetlerini kontrol etmek için düzenli olarak bir kişinin evini veya işyerini ziyaret edebilir.
• Uyuşturucu ve Alkol Tüketimini Önleyin: Kişi denetimli serbestlik süresince uyuşturucu veya alkol tüketemez. Bazı durumlarda kişinin düzenli olarak uyuşturucu veya alkol testinden geçmesi gerekebilir.• Belirli bir işte çalışmak veya belirli programlara katılmak: Kişinin belirli bir işte çalışması veya belirli programlara katılması gerekmektedir.
• Belirli bir eğitim veya rehabilitasyon programına katılım: Bir kişinin belirli bir eğitim veya rehabilitasyon programına katılması gerekebilir. Bu programlar kişinin suç eğilimlerini azaltmayı veya topluma yeniden kazandırmayı amaçlayabilir.
• Düzenli kontrollere katılım: Kişinin deneme süresi boyunca düzenli kontrollere katılması gerekmektedir. Bu kontroller sırasında ikamet edilen yer, faaliyetler ve şartlara uygunluk kontrol edilmektedir.
• Maddi yükümlülükleri yerine getirmek: Kişi, belirli bir miktar tazminat veya ceza miktarını ödemek zorunda olabilir.
• Elektronik cihazların kullanımı: Kişi, denetimli serbestlik sürecinde elektronik cihazlar kullanılarak takip edilebilir. Bu durumda, kişinin elektronik cihazları doğru şekilde kullanması ve koruması gerekmektedir.
• Denetimli serbestlik personeline ve diğer yetkililere saygılı davranmak: Kişi, denetimli serbestlik personeline ve diğer yetkililere saygılı davranmalıdır. Ayrıca, müdürlüğün ve diğer kurumların işleyişini bozmamak için gerekli özeni göstermelidir.
• Kurallara uymak: Kişi, denetimli serbestlik süresince belirlenen kurallara uymak zorundadır
Denetimli Serbestliğin İhlalinin Sonuçları
Denetimli serbestlik, yasal olarak belirlenen bir süre boyunca, kişinin cezasının toplum içinde infaz edilmesine olanak tanıyan bir ceza hukuku kavramıdır. Suç işleyen birey, cezasını öncelikle cezaevine gönderilerek infaz etmeye başlar. Ancak belirli bir süre sonra, denetimli serbestlik uygulamasıyla cezaevinden çıkarılarak gözetim altında tutulur.
Bu süreç, kişinin ailesiyle bağlarını sürdürebilmesi, topluma yeniden entegrasyonu ve cezanın rehabilitasyon amacının gerçekleştirilmesi için tasarlanmıştır.
Denetimli serbestlik ihlallerinin sonuçları oldukça ciddidir çünkü hükümlü, bu kurallara uyacağını taahhüt ettiği için tahliye edilir. Mahkeme tarafından belirlenen koşullara uymak, verilen cezanın bir parçasıdır ve bu koşullara uymamanın cezai sonuçları olabilir. İhlal edilebilecek denetimli serbestlik kuralları arasında şunlar bulunur:
Tahliye olduktan sonraki beş gün içinde başvurmayı ihlal etmek.
Denetimli serbestlik programına ve yükümlülüklere uymamak.
Denetimli serbestlik yasasından yararlanma talebinden vazgeçmek.
Bu ihlaller, hükümlü için ciddi sonuçlar doğurabilir. Örneğin, denetimli serbestlik dosyasının kapatılana kadar kişinin cezasının infazı için tekrar cezaevine gönderilmesi gibi. Bu nedenle, denetimli serbestlik sürecinde olan kişilerin, belirlenen kurallara tam olarak uymaları son derece önemlidir.
Denetimli serbestlik sürecinde yeni bir suç işlenmesi de ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu durumda, mahkeme yeniden hüküm verebilir ve cezayı artırabilir veya ayrı bir suç davası açılabilir. Hükümlü için denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmaya başlandığı tarihten itibaren bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açıldığında, infaz hâkimi hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verebilir. Kovuşturma sonucunda ise cezanın infazına denetimli serbestlik tedbiriyle devam edilip edilmeyeceğine infaz hâkimi karar verir.
Hükümlünün, kamu davasının açıldığı tarihe kadar denetimli serbestlik kapsamında cezasını çektiği göz önüne alındığında, Mahkeme, 5275 sayılı Kanun’un 105/A-7. maddesi gereğince, yeni bir suç iddiasının ortaya konulmasıyla ilgili iddianamenin kabul edilerek kamu davasının açıldığı tarih olan 01/09/2020 ile koşullu salıverilme tarihi olan 23/02/2021 tarihleri arasındaki sürenin, açık ceza infaz kurumunda geçirilmesine karar vermelidir.
– Yargıtay 1. Ceza Dairesi K.2021/11582
• 5275 sayılı Kanun’un ilgili 105/A-7. maddesi uyarınca, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra hükümlünün, işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmışsa, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hâkimi tarafından hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesi kararı verilebilir.
Ancak, somut olayda hükümlü tarafından 11/12/2020 tarihinde işlediği iddia edilen uyuşturucu madde bulundurma ve kullanma suçuna ilişkin soruşturma başlatıldığı belirtilmesine rağmen, atılı eyleme ilişkin olarak kamu davası açıldığına dair belge veya bilginin dosyada bulunmaması nedeniyle, infaz hâkimi tarafından, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine dair düzenleme uyarınca bir karar verilemez.
– Yargıtay 1.Ceza Dairesi K.2021/13526
Sonuç olarak, denetimli serbestlik sürecinde yeni bir suçun işlenmesi ciddi sonuçlara yol açabilir ve kişi cezanın artırılması veya denetimli serbestliğin iptal edilmesiyle karşılaşabilir. Bu nedenle, denetimli serbestlik sürecinde olan kişilerin, suç işlememeye ve denetimli serbestlik koşullarına tam olarak uymaya özen göstermeleri önemlidir.
Denetimli Serbestlikte Elektronik İzleme Cihazı Kullanımı
Denetimli serbestlik sürecinde, kişiye belirli koşullara uyduğu takdirde özgürlük tanınır. Ancak bazı durumlarda, mahkeme tarafından kişiye elektronik izleme cihazı takılması şart koşulabilir. Bu durum, Denetimli Serbestlik Yönetmeliği’nin 105. Maddesi tarafından düzenlenmiştir.
Elektronik izleme cihazı, kişinin belirli bir alanda bulunması veya belirli saatlerde belirli bir yerde olması gerektiği gibi denetimli serbestlik koşullarının takibi için kullanılır. Bu cihaz, GPS teknolojisi ile donatılmış olup kişinin konumunu tespit etmek için kullanılır. Ayrıca, kişinin belirli bir alandan çıkması veya belirlenen saatlerde belirli bir yerde bulunmaması durumunda, denetimli serbestlik görevlilerine uyarı gönderir ve sistem alarm verir. Elektronik izleme cihazının açılması durumunda da sistem uyarı verir ve bu nedenle açılmaya çalışılmamalıdır.
Elektronik izleme cihazı takılması, özellikle suç kaydı olan veya belirli bir suçtan mahkum olmuş kişiler için sıkça tercih edilen bir yöntemdir. Bu yöntem, kişinin yeniden suç işleme olasılığını azaltmak için kullanılır. Ayrıca, denetimli serbestlik sürecinde kişinin mahkeme kararına uyup uymadığını kontrol etmek için de kullanılabilir.
Denetimli Serbestlikte Adli Para Cezası
Mahkemece verilen denetimli serbestlik kararına ek olarak adli para cezasına da hükmedilebilir. Adli para cezası, kişinin suçunu tazmin etmek veya topluma karşı yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla verilen bir cezadır.
Denetimli serbestlikte, mahkemece verilen adli para cezası, belirli bir müddette ödenmesi gereken bir para cezasıdır.
Kişi, bu cezayı ödeme yükümlülüğündedir ve belirlenen müddet içinde ödeme yapılmazsa hükümlü önce kamu yararına bir işte çalışmaya davet edilir, kamu yararına işte çalışma şartı da hükümlü tarafça yerine getirilmezse adli para cezası hapis cezasına çevrilir.
Adli para cezası, denetimli serbestlik sürecinde de ödenmeli ve kişi denetimli serbestlik süresi boyunca ödeme ajandasına uygun şekilde ödeme yapmakla yükümlüdür. Ek olarak, denetimli serbestlik görevlilerince kişinin ödeme planına uygun şekilde ödeme yapması da takip edilir.
Adli para cezası ödenmediğinden hapis cezasına çevrilirse hükümlüye ilişkin denetimli serbestlik kanunu hükümleri uygulanamaz.
Sonuç olarak, denetimli serbestlik boyunca adli para cezası verilebilir ve bu ceza, belirlenen müddet içinde ödenmesi gereken bir para cezasıdır. Kişinin denetimli serbestlik süreci boyunca ödeme planına uygun şekilde ödeme yapması ve cezanın tam anlamıyla yerine getirilmesi önemlidir.
Denetimli Serbestlikte Mali Cezanın Değiştirilmesi veya Kaldırılması
Denetimli serbestlik, mahkeme tarafından verilen bir ceza kararıdır ve bu kararın değiştirilmesi veya kaldırılması bazı durumlarda gündeme gelebilir. Bu durumlar şunlardır:
Deneme süresi şartlarına uygunluk: Kişinin deneme süresi içinde belirlenen şartları tam olarak yerine getirmesi halinde, deneme süresi mahkeme kararıyla sona erdirilebilir.
Yeni bir suç işlenmesi: Denetimli serbestlik sürecindeki kişi, yeni bir suç işlerse, bu durumda mahkeme denetimli serbestlik kararını kaldırabilir veya cezayı artırabilir.
Askerlik hizmetinin devam etmesi: Askerlik durumunun devam etmesi halinde dosya kapatılarak Cumhuriyet Başsavcılığı aracılığıyla ilgili yargı merciine gönderilir. Denetim süreleri aynı zamanda hapis veya askerlik sürelerini de kapsar.
Denetimli serbestlik koşullarını yerine getirmede başarısızlık: Kişi, denetimli serbestlik sürecinde verilen koşulları tam olarak yerine getiremezse, denetimli serbestlik kararı kaldırılabilir veya ceza artırılabilir. Bu durum, borçlunun elinde olmayan nedenlerden dolayı erteleme kararının uygulanamaması durumudur.
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği madde 35’teki düzenlemesine göre kanunda aksine bir düzenleme yoksa vaka sorumlusunun önerisi üzerine İnfaz İşlemleri Değerlendirme Komisyonu tarafından ilgili yargı merciinden denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, veya başka uygun bir karar gerekli olabilir.. Bu nedenlerle, durdurma hükmünün değiştirilmesi veya yürürlükten kaldırılması mümkündür. Ancak her durumda karar mahkeme tarafından veriliyor ve kişinin denetimli serbestlik koşullarına uyup uymadığına, suç işleyip işlemediğine veya sağlık durumunun ne olduğuna bağlıdır.
Denetimli Serbestlik Uygulanamayan Suçlar
Denetimli serbestlik her suç için geçerli bir ceza değildir. Bazı suçlarda ertelenmiş ceza yoktur veya sınırlıdır. Disiplin veya baskı yaptırımına dayalı cezai kovuşturma mümkün değildir. Ayrıca suçu işleyen kişinin yaşı, suçun işlendiği yer, suçun türü ve mahiyeti gibi faktörler de şartlı tahliye başvurusunu etkileyebilir. Özetle denetimli serbestlik uygulamaları suçun türüne, nasıl işlendiğine ve failin profiline göre farklılık gösterebilmektedir.
Bazı suçlar için şartlı tahliye verilemese de, bazı suçlar için sınırlı olarak verilebilmektedir. Denetimli serbestlik işlemleri mahkeme kararında belirtilen koşullar çerçevesinde gerçekleşir.
Koşullu Salıverme ve Denetimli Serbestlik Arasındaki Fark Nedir?
Koşullu salıverme ve denetimli serbestlik, ikisi de hükümlülerin ceza sürelerinin kalan kısmını hapiste geçirmeden, belirli koşullar altında tekrar topluma kazandırılması açısından dışarıda geçirmelerine olanak sağlayan ceza uygulamalarıdır. Ancak aralarında farklılıklar da vardır.
Şartlı tahliye, hükümlünün cezasını çekerken belli bir süre sonra mahkemece belirlenen koşulları yerine getirmesi halinde salıverilmesi anlamına gelir. Bu koşullar iyi davranış, eğitim ve mesleki eğitim gibi faktörleri içerebilir. Mahkum bu şartları yerine getirdiği sürece cezasının tamamını çekmek zorunda değildir. Şartlı tahliye koşulları, mahpusun iyi hali ve yetkili mahkemeden şartlı tahliye kararı alınmasına rağmen, mahpusun böyle bir karar istemesine gerek yoktur.
Denetimli serbestlik, belirli koşullar altında hüküm giymiş bir suçlunun cezasının geri kalanını dışarıda geçirmesine izin veren bir ceza şeklidir. Şartlı tahliye sırasında mahkumlardan belirli bir süre boyunca belirli koşullara uymaları, düzenli olarak mahkemeye çıkmaları ve belirli bir topluluğa hizmet etmeleri istenebilir. Ertelenen cezanın infazı için hükümlünün başvurusu gerekmektedir. Kısaca: Denetimli serbestlik, cezanın infazı sırasında verilebilecek bir cezadır, denetimli serbestlik ise cezanın infazı sırasında verilebilecek bir cezadır. Her iki uygulama da mahkumların topluma uyum sağlamalarına, kendilerini rehabilite etmelerine ve yeniden suç işleme riskini azaltmalarına yardımcı olmayı amaçlıyor.