Türk Vatandaşlığının Kazanılması TVK 5901
Türk vatandaşlığının kazanılması yabancıların belirli şartları yerine getirmeleri gerekmektedir. Bu şartlar, Türk Vatandaşlık Kanunu ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde belirlenmiştir. Türk vatandaşlığını kazanmanın birkaç farklı yolu vardır ve her yolun kendine özgü şartları bulunmaktadır. İşte Türk vatandaşlığını kazanmanın ana yolları ve genel şartları:
Table of Contents
Doğum Yoluyla Türk Vatandaşlığı
- Soybağı Esasına Göre: Anne veya babasından biri Türk vatandaşı olan çocuklar doğumla Türk vatandaşı olur.
- Doğum Yeri Esasına Göre: Türkiye’de doğan ve anne veya babası belli olmayan ya da vatansız olan çocuklar doğumla Türk vatandaşı olur.
Sonradan Türk Vatandaşlığının Kazanılması (İstisnai Haller Hariç)
- Genel Şartlarla Vatandaşlık: Türk vatandaşlığını kazanmak için genel şartlar şunlardır:
- Reşit ve ayırt etme gücüne sahip olmak.
- Türkiye’de kesintisiz olarak en az 5 yıl ikamet etmiş olmak.
- Türkiye‘de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek.
- İyi ahlaka sahip olmak.
- Türkçe konuşabilmek.
- Kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak.
- Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak.
İstisnai Durumlarda Vatandaşlık
Bazı durumlarda, Türkiye’ye hizmetleri geçmiş olanlar veya çeşitli alanlarda üstün başarı göstermiş olanlar için vatandaşlık başvurusu daha kısa sürede ve farklı şartlarla değerlendirilebilir.
Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığı
- Şartlar: Türk vatandaşlığının kazanılması, bir Türk vatandaşı ile en az 3 yıl evli olmak ve evliliğin devam ediyor olması. Ayrıca, aile birliği içinde yaşamak ve evliliğin amacının vatandaşlık almak olmadığını ispatlamak gerekmektedir. Kamu güvenliği ve milli güvenlik açısından engel teşkil edecek bir durumu bulunmamak.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması için çeşitli yatırım seçenekleri bulunmaktadır:
- Gayrimenkul Yatırımı: En az 400.000 USD değerinde taşınmaz satın almak ve bu taşınmazı en az 3 yıl satmama taahhüdünde bulunmak.
- Sabit Sermaye Yatırımı: En az 500.000 USD tutarında sabit sermaye yatırımı yapmak.
- İstihdam Sağlamak: En az 50 Türk vatandaşına istihdam sağlamak.
- Banka Mevduatı: En az 500.000 USD tutarında mevduatı Türk bankalarında 3 yıl tutmak.
- Devlet Tahvili ve Benzeri Yatırımlar: En az 500.000 USD tutarında devlet borçlanma araçlarını 3 yıl tutmak.
Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması
Daha önce Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler, belirli şartları yerine getirerek yeniden Türk vatandaşlığına başvurabilirler.
Başvuru Süreci
Başvurular, il nüfus ve vatandaşlık müdürlükleri veya yurt dışındaki Türk konsoloslukları aracılığıyla yapılır. Başvurunun değerlendirilmesi ve onaylanması süreçleri İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülür.
Her durumda, başvuruların kabul edilmesi için ilgili yönetmelik ve kanunların öngördüğü tüm belgelerin eksiksiz olarak sunulması gerekmektedir. Başvurular, titizlikle incelenir ve gerekli görülen durumlarda ek bilgi ve belgeler istenebilir.
Türk Vatandaşlığının Kazanılması
1. Türk Vatandaşlığının Kazanılması Yolları
2. Soy Bağı Esasına Göre Kazanılan Vatandaşlık
3. On Sekiz Yaşını Tamamladıktan Sonra Doğuma İlişkin Yurtdışından Yapılan Bildirimler
4. Genel Hükümlere Göre Türk Vatandaşlığının Kazanılması
5. Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Açısından Değerlendirme
6. Türk Vatandaşlığını Kaybetme ve Yeniden Kazanma
7. Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığını Kazanma
8. Sonuç
9. İlgili Kanun Hükümleri
1. Türk Vatandaşlığının Kazanılması Yolları
Türk vatandaşlığının kazanılması çeşitli yollarla gerçekleşebilir. Doğumla kazanılan vatandaşlık soy bağına veya doğum yeri esasına dayanır ve doğum anından itibaren geçerlidir.
2. Soy Bağı Esasına Göre Kazanılan Vatandaşlık: Bu tür vatandaşlık, çocuğun doğum anında Türk vatandaşı bir ana veya babaya sahip olmasıyla kazanılır. Türk vatandaşlığını kazandıran ana veya babadan yalnız birinin Türk vatandaşı olması bile çocuğun Türk vatandaşlığını kazanmasına yetecektir.
3. On Sekiz Yaşını Tamamladıktan Sonra Doğuma İlişkin Yurtdışından Yapılan Bildirimler: Yurtdışında yaşayan ve on sekiz yaşını doldurmuş olmasına rağmen doğumuna ilişkin bildirimde bulunmayan kişilerin Türk vatandaşı ana veya babadan kaynaklı vatandaşlık kazandıklarının tespiti, Bakanlık incelemesi sonucunda mümkündür. Ayrıca, Türkiye’de doğmuş ancak ana ve babası belli olmayan veya vatansız olan çocuklar da Türk vatandaşlığını doğum anından itibaren kazanırlar.
4. Genel Hükümlere Göre Türk Vatandaşlığının Kazanılması: Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılar için bazı şartlar bulunmaktadır. Bunlar arasında, Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etme, Türkiye’de yerleşme kararının olması, genel sağlık bakımından sorun bulunmaması, toplumsal yaşama uyum sağlayabilecek düzeyde Türkçe konuşabilme gibi şartlar bulunmaktadır.
5. Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Açısından Değerlendirme: Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılar, millî güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir engel teşkil etmemelidirler. Ayrıca, Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan yabancılar da bu şartlar altında vatandaşlığı kazanabilirler.
6. Türk Vatandaşlığını Kaybetme ve Yeniden Kazanma: Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerin bazı durumlarda yeniden vatandaşlık kazanması mümkündür. Çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenler, ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenler ve millî güvenlik bakımından engel teşkil etmeyen diğer kişiler, Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.
7. Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığını Kazanma: Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılar için belirli şartlar bulunmaktadır. En az üç yıldır bir Türk vatandaşı ile evli olma, aile birliği içinde yaşama, Türkiye’de bulunan yabancılar için millî güvenlik ve kamu düzeni açısından herhangi bir engel teşkil etmemek gibi şartlar aranmaktadır.
8. Sonuç: Türk vatandaşlığını kazanma süreci, çeşitli yollarla gerçekleşebilir ve bu süreçte belirli şartlar yerine getirilmelidir. Türk vatandaşlığını kazanmak isteyenlerin bu şartları dikkate alarak gerekli başvuruları yapmaları önemlidir. Türk vatandaşlığının kazanılması ve kaybedilmesiyle ilgili yasal düzenlemelere uygun olarak hareket etmek, vatandaşlık işlemlerinde sorunsuz bir sürecin sağlanmasına yardımcı olacaktır.
9. İlgili Kanun Hükümleri
Türk Vatandaşlığının Kazanılması Türk vatandaşlığının kazanılması halleri
MADDE 5 – (1) Türk vatandaşlığı, doğumla veya sonradan kazanılır.
Doğumla kazanılan vatandaşlık
MADDE 6 – (1) Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır. Doğumla kazanılan vatandaşlık doğum anından itibaren hüküm ifade eder.
Soy bağı
MADDE 7 – (1) Türkiye içinde veya dışında Türk vatandaşı ana veya babadan evlilik birliği içinde doğan çocuk Türk vatandaşıdır.
(2) Türk vatandaşı ana ve yabancı babadan evlilik birliği dışında doğan çocuk Türk vatandaşıdır.
(3) Türk vatandaşı baba ve yabancı anadan evlilik birliği dışında doğan çocuk ise soy bağı kurulmasını sağlayan usul ve esasların yerine getirilmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanır.
Doğum yeri
MADDE 8 – (1) Türkiye’de doğan ve yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşıdır.
(2) Türkiye’de bulunmuş çocuk aksi sabit olmadıkça Türkiye’de doğmuş sayılır.
Sonradan kazanılan vatandaşlık
MADDE 9 – (1) Sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşir.
Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması
MADDE 10 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, bu Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Ancak, aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz. (2) (Ek: 19/10/2017-7039/28 md.) Bu Kanun uyarınca sonradan Türk vatandaşlığının kazanılmasında uygulanacak temel ilke ve esaslar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmak suretiyle Bakanlıkça belirlenir.
Başvuru için aranan şartlar
MADDE 11 – (1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda;
a) Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
b) Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,
c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,
ç) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,
d) İyi ahlak sahibi olmak,
e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,
f) Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,
g) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak, şartları aranır.
(2) (Mülga: 19/10/2017-7039/34 md.)
Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnai haller
MADDE 12 – (1) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
a) Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.
b) (Ek: 28/7/2016-6735/27 md.) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
. c) Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.
d) Göçmen olarak kabul edilen kişiler.
(2) (Ek: 19/10/2017-7039/29 md.) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir.
Türk vatandaşlığının ikamet şartı aranmaksızın yeniden kazanılması
MADDE 13 – (1) Millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla aşağıda belirtilen kişiler Türkiye’de ikamet etme süresine bakılmaksızın, Türk vatandaşlığını Bakanlık kararıyla yeniden kazanabilirler. a) Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler. b) Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerden 21 inci maddede öngörülen süre içerisinde seçme hakkını kullanmayanlar.
Türk vatandaşlığının ikamet şartına bağlı olarak yeniden kazanılması
MADDE 14 – (1) 29 uncu madde uyarınca Türk vatandaşlığı kaybettirilenler Cumhurbaşkanı kararıyla, 34 üncü madde uyarınca Türk vatandaşlığını kaybedenler Bakanlık kararıyla, millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması ve Türkiye’de üç yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.
İkamet ve sürelerin hesaplanması
MADDE 15 – (1) Bir yabancı için ikamet, Türk kanunlarına uygun olarak Türkiye’de oturmaktır. Türk vatandaşlığını kazanma talebinde bulunan bir yabancı başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam oniki ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir.
Türkiye dışında geçirilen süreler bu Kanunda öngörülen ikamet süreleri içinde değerlendirilir.4 1 28/7/2016 tarihli ve 6735 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle bu maddenin birinci fıkrasına (a) bendinden sonra gelmek üzere ‘’b’’ bendi eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir. 2 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 188 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Bakanlığın teklifi, Bakanlar Kurulunun” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir. 3 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 188 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir. 4 19/10/2017 tarihli ve 7039 sayılı Kanunun 30 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “altı” ibaresi “oniki” şeklinde değiştirilmiştir.
Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması
MADDE 16 – (1) Bir Türk vatandaşı ile evlenme doğrudan Türk vatandaşlığını kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir. Başvuru sahiplerinde;
a) Aile birliği içinde yaşama,
b) Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,
c) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama, şartları aranır.
(2) Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde birinci fıkranın (a) bendindeki şart aranmaz.
(3) Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza ederler.
Türk vatandaşlığının evlat edinilme ile kazanılması
MADDE 17 – (1) Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan kişi, millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilir.
Vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu
MADDE 18 – (1) 11 inci ve 16 ncı maddeler uyarınca Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancıların başvuru için gerekli şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, illerde oluşturulan vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından yapılır. Komisyonun oluşumu ve çalışma esasları yönetmelikle belirlenir. Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasında usul ve esaslar
MADDE 19 – (1) Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılardan başvuru için gerekli şartları taşıyanların adına vatandaşlık dosyası düzenlenir ve karar verilmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda durumu uygun bulunanlar Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilirler, uygun görülmeyenlerin talepleri ise Bakanlıkça reddedilir.
(2) 12 nci madde uyarınca Türk vatandaşlığını kazanma işlemleri Bakanlıkça yürütülür. Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasının geçerliliği ve sonuçları
MADDE 20 – (1) Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin kararlar, karar tarihinden itibaren hüküm ifade eder. (2) Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması eşin vatandaşlığına tesir etmez. Ana veya babanın velayeti kendisinde bulunan çocukları, diğer eşin muvafakat etmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanır. Muvafakat verilmemesi halinde ana veya babanın mutad meskeninin bulunduğu ülkedeki hakim kararına göre işlem yapılır.
Türk vatandaşlığını birlikte kazanan ana ve babanın çocukları da Türk vatandaşlığını kazanır. 5 5 19/10/2017 tarihli ve 7039 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Türk vatandaşlığını kazandığı tarihte” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. (3) Ana veya babanın Türk vatandaşlığını kazandığı tarihte kendileri ile birlikte işlem görmeyen çocukları, ergin olduktan sonra Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvurdukları takdirde haklarında 11 inci madde hükümleri uygulanır.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kazanılması
MADDE 21 – (1) 27 nci madde uyarınca ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kazanılmasının geçerliliği ve sonuçları
MADDE 22 – (1) Seçme hakkı ile Türk vatandaşlığının kazanılması, bu hakkın kullanılmasına dair şartların tespitine ilişkin karar tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
(2) Seçme hakkını kullanarak Türk vatandaşlığını kazanan kişilerin eşleri ve çocukları hakkında 20 nci madde hükümleri uygulanır.
Türk Vatandaşlığının Kaybı Türk vatandaşlığının kaybı halleri
MADDE 23 – (1) Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya seçme hakkının kullanılması ile kaybedilir.
Yetkili makam kararı ile kayıp yolları
MADDE 24 – (1) Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kaybı, çıkma veya kaybettirme ya da vatandaşlığa alınmanın iptali ile gerçekleşir.
Türk vatandaşlığından çıkma
MADDE 25 – (1) Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyen kişilere aşağıdaki şartları taşımaları halinde Bakanlıkça çıkma izni veya çıkma belgesi verilebilir.
a) Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak.
b) Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak.
c) Herhangi bir suç veya askerlik hizmeti nedeniyle aranan kişilerden olmamak.
ç) Hakkında herhangi bir mali ve cezai tahdit bulunmamak.
Türk vatandaşlığından çıkma belgeleri
MADDE 26 – (1) Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmak üzere Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyenlerden talepleri uygun görülenlere Bakanlıkça, Türk vatandaşlığından çıkma izin belgesi; verilen izin sonucunda veya önceden yabancı bir devlet vatandaşlığını kazandığını belgeleyenlere ise Türk vatandaşlığından çıkma belgesi verilir.
(2) Çıkma izin belgesi, karar tarihinden itibaren iki yıl geçerlidir. İzin belgesini alanlar bu süre içerisinde yurt içinde ikamet edilen yer valiliğine, yurt dışında ise dış temsilciliklere yabancı devlet vatandaşlığını kazandıklarına dair bilgi ve belgeleri vermek zorundadır. Süresi içinde yabancı devlet vatandaşlığının kazanılamaması durumunda çıkma izin belgesi geçersiz hale gelir.
Türk vatandaşlığından çıkmanın geçerliliği ve sonuçları
MADDE 27 – (1) Çıkma belgesinin ilgiliye imza karşılığı teslimi ile Türk vatandaşlığı kaybedilir. Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerin nüfus aile kütüklerindeki kayıtları kapatılır ve kayıp tarihinden itibaren yabancı muamelesine tabi tutulurlar.
(2) (Değişik:6/12/2019-7196/63 md.) Eşlerden birinin çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmesi diğer eşin vatandaşlığına tesir etmez. Türk vatandaşlığını kaybeden ana ya da babanın talebinin bulunması ve diğer ebeveynin de muvafakat etmesi halinde çocukları da kendileri ile birlikte Türk vatandaşlığını kaybederler. Muvafakat verilmemesi halinde hakim kararına göre işlem yapılır.
(3) Vatandaşlığın kaybı, çocukları vatansız kılacak ise bu madde hükümleri uygulanmaz.
Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar
MADDE 28 – (Değişik: 9/5/2012-6304/14 md.)
(1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklıdır.
(2) Bu madde kapsamında bulunan kişilerin, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları ile askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü yoktur. Bu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler.
(3) Bu madde kapsamında bulunan kişiler, bir kadroya dayalı ve kamu hukuku rejimine tabi olarak asli ve sürekli kamu hizmeti görevlerinde bulunamazlar. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında işçi, geçici veya sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilirler.
(4) Cumhurbaşkanı gerekli görmesi halinde üçüncü dereceden itibaren hangi dereceye kadar olan altsoyların bu maddede tanınan haklardan faydalanabileceğini belirleyebilir.
(5) Bu madde hükümlerinden yararlanacak olan altsoyun, üstsoyu ile soy bağını belgelendirmesi şarttır.
(6) Bu madde kapsamında bulunan kişilere, talepleri halinde bu maddede belirtilen haklardan faydalanabileceklerini gösteren Mavi Kart düzenlenir. Bu Kart, 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu kapsamındadır. 6 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 188 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
(7) Bu maddenin sağladığı hakların kullanılmasında Mavi Kartın ibrazı yeterlidir. Kartın ibraz edilememesi durumunda Kimlik Paylaşımı Sistemi aracılığıyla Mavi Kartlılar Kütüğünden alınacak kayıt örneği ve uyruğunda bulunulan devlet makamlarınca verilmiş kimlik bilgilerini gösteren belge ile işlem yapılır. Bu kişilerin kimlik bilgilerinde değişiklik olması durumunda uyruğunda bulunduğu devlet makamından alınmış eski ve yeni kimlik bilgilerini gösteren belgenin usulüne göre tasdik edilmiş Türkçe tercümesi ile birlikte ibrazı zorunludur.
(8) Bu madde kapsamında bulunan kişilere Bakanlığın tespit edeceği esaslar çerçevesinde kimlik numarası verilir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası aranan yerlerde bu kimlik numarası kullanılır.
(9) Mavi Kartın düzenlenmesi ve dağıtılması ile Mavi Kartlılar Kütüğünün elektronik ortamda tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(10) Kamu kurum ve kuruluşları, bu madde hükümlerinin uygulanması amacıyla her türlü tedbiri alır ve gerekli düzenlemeleri yapar.
Türk vatandaşlığını kaybettirme
MADDE 29 – (1) Aşağıda belirtilen eylemlerde bulundukları resmi makamlarca tespit edilen kişilerin Türk vatandaşlığı Cumhurbaşkanı kararı ile kaybettirilebilir.
a) Yabancı bir devletin, Türkiye’nin menfaatlerine uymayan herhangi bir hizmetinde bulunup da bu görevi bırakmaları kendilerine yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise mülki idare amirleri tarafından bildirilmesine rağmen, üç aydan az olmamak üzere verilecek uygun bir süre içerisinde kendi istekleri ile bu görevi bırakmayanlar.
b) Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin her türlü hizmetinde Cumhurbaşkanının izni olmaksızın kendi istekleriyle çalışmaya devam edenler. c) İzin almaksızın yabancı bir devlet hizmetinde gönüllü olarak askerlik yapanlar. (2) (Ek: 2/1/2017 – KHK-680/75 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/73 md.) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 302 nci, 309 uncu, 310 uncu, 311 inci, 312 nci, 313 üncü, 314 üncü ve 315 inci maddelerinde yazılı suçlar nedeniyle hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen ve yabancı ülkede bulunması nedeniyle kendisine ulaşılamayan vatandaşlar, bu durumun soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı veya kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından öğrenilmesinden itibaren bir ay içinde vatandaşlıklarının kaybettirilmesi amacıyla Bakanlığa bildirilir.
Bakanlıkça Resmî Gazetede yapılan yurda dön ilanına rağmen üç ay içinde yurda dönmemeleri halinde, bu kişilerin Türk vatandaşlıkları Cumhurbaşkanı kararıyla kaybettirilebilir. 7 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 188 inci maddesiyle bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde; aynı fıkranın (b) bendinde yer alan “Bakanlar Kurulunun” ibaresi “Cumhurbaşkanının” şeklinde ve ikinci fıkrasında yer alan “Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
Türk vatandaşlığının kaybettirilmesinin geçerliliği ve sonuçları
MADDE 30 – (1) Türk vatandaşlığının kaybettirilmesi Cumhurbaşkanı kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren hüküm ifade eder.
(2) Kaybettirme kararları şahsidir, ilgilinin eş ve çocuklarına tesir etmez.
Türk vatandaşlığının iptali
MADDE 31 – (1) Türk vatandaşlığını kazanma kararı; ilgilinin yalan beyanı veya vatandaşlığı kazanmaya esas teşkil eden önemli hususları gizlemesi sonucunda vuku bulmuş ise kararı veren makam tarafından iptal edilir.
İptal kararının geçerliliği ve sonuçları
MADDE 32 – (1) İptal kararı, karar tarihinden itibaren hüküm ifade eder. İptal kararı ilgili kişiye bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanan eş ve çocuklar hakkında da uygulanır.