Tereke Tespiti Davaları TMK 589.

Tereke Tespiti Davaları, yasal mirasçıların ölen kişinden yasal mirasçılara tüm mal varlığının tam ve eksiksiz olarak tespiti konusunda dava açma haklarına sahiptir. Mirasçıların tereke davası herhangi bir hak kaybı yaşanmaması için açılmaktadır.

 Tereke Tespiti Nedir?

 Tereke tespiti, muris tarafından öldükten sonra kalan mal, para gibi tüm varlığı olarak ifade edilmektedir. Bir kimse öldükten sonra hayatta iken edindiği tim malvarlığı ve yine hayatta iken girmiş olduğu borçların toplamı yasal mirasçılarına kalmaktadır.

 Bu bağlamda Tereke sahipliği yasal mirasçılar arasında kanunların ön gördüğü şekilde paylaşımı söz konusu olmaktadır. Tereke aynı zamanda miras anlamında da kullanılmaktadır. Tereke kelime anlamı bakımından terk edilmiş veya terk edilen olarak tanımlanmaktadır.

 Tereke Tespiti Süreçleri Nasıl İşler?

 Hukuk dilinde tereke olarak ifade edilen bir kişinin kaybolması ve belirli bir süre sonra mahkeme tarafından gaiplik kararı çıkması ya da ölen muris malvarlığı ve borçlarının yasal mirasçılarına aktarılması işlemlerine tereke süreci olarak ifade edilmektedir.

 Ölen kişinin ölüm belgesi ile birlikte yasal mirasçılar Sulh Hukuk Mahkemesine bir dilekçe vererek tereke tespit davası, diğer bir isimle miras tespit davası için başvurabilirler.

 Başvurmaları halinde devlet kayıtlarında bulunan gayrimenkul, menkul kıymet ve banka hesapları gibi bulunan tüm malvarlığı ve borçları konusunda yasal hukuk paylaşım çerçevesi içerisinde bölünerek dava sonuçlanmaktadır. Buna göre miras belgesi mirasçılara verilerek kalan malvarlığı ve borçlardan sorumluluk süreci başlamış olacaktır.

 Tereke Belgesi Ne İşe Yarar?

 Tereke belgesi veya Miras belgesi mahkeme tarafından mirasçılara verilmesi suretiyle miras paylaşımı yasal açıdan tamamlanmış olmaktadır.

 Mirasçılar bu belgede yazılan mal varlığı ve borçlar doğrultusunda gerekli veraset ve intikal vergilere tamamlanarak üzerine alması gerekmektedir. Muris borçları gerekli kurumlardan tespiti yapılması ve bundan sonraki borçlu olarak mirasçıların kurum başvurularını yapmaları beklenmektedir. Tüm bu işlemler Tereke belgesi ya da Miras belgesi ile sağlanmaktadır.

 Türk Medeni Kanunu Madde 589 md

 Türk Medeni kanunun 589 maddesi gereğince Murisin ikametgah yeri sulh hukuk mahkemesine istek üzerine veya re’sen miras mallarının korunması ve yasal mirasçılara geçmesi konusunda gerekli tüm işlemlerin yapılmasını yönünde bilgi vermektedir.

 Tereke Tespit Davasını Kim Tarafından Açılır?

 Miras veya tereke tespit davası yasal mirasçı veya mirasçılar tarafından açılabilmektedir. Dava açma sürecinde mirasçılar birden fazla olması durumunda sadece bir mirasçı dilekçeyi vererek tereke tespit davasını açma sürecin, başlatabilmektedir.

 Tereke Tespit Davası

 Tereke tespit davaları çekişmeli ve çekişmesiz olmak üzere iki gruptan toplanmaktadır. Çekişmesiz davalar aynı zamanda hasımsız davalar olarak bilinmektedir. Hasımsız davalarda kanun gereği olması gereken miras bölüştürülür ve çok kısa süre içerisinde dava karara bağlanmaktadır.

 Ancak çekişmeli davalar biraz daha uzun süren davalardır. Ortada bir anlaşmazlık veya uyuşmazlık vardır ve sorun çözümü konusunda hakim delil toplanması yönünde ilk kararını verebilir. Bu bağlamda uzun süren davalar arasında yer almaktadır.

 Tereke tespit davası için gerekli mahkeme masrafları yani başvuru harcı olarak 2022 yılı itibariyle 37 TL maktu harç ise 80,70 TL’dir. Her yıl Adalet Bakanlığı tarafından başvuru harç ücretlerinde değişiklik yapılmaktadır.

 Tereke tespit davası muris vefatı itibariyle en fazla 2 yıl içerisinde açılması ve mirasın paylaşılması sağlanmalıdır. Miras 2 yıl içerisinde yasal mirasçılar tarafından açılmaması halinde Bu durumda muris adına menkul veya gayrimenkullerin bağlı olduğu kurumlar bu başvuruyu yapabileceklerdir.

 Örnek vermek gerekirse Gayrimenkuller için Tapu ve Kadastro Müdürlüğü muris asına başvuru yaparak gayrimenkullerin mirasçıların üzerine paylaşımı konusunda işlem başlatabilecektir.

 Miras intikalleri yapılmaması halinde ve üzerinden belirli bir süre geçmesi durumunda genellikle paylaşılmayan mallar devlete kalma durumu söz konusu olabilmektedir. Bu durum yaşanmaması adına İzale’i Şüyu davası açılması ve miras paylaşımının ivedilikle yasal çerçeve içerisinde tamamlanması sağlanmalıdır.

 Miras paylaşımı yasal anlamda yapılırken murisin alt ve üst soyları nüfus kütüğünden sorgulanır dolayısıyla 1. derece, 2. derece, 3. dereceden mirasçılar sıralamasına göre paylaşım silsilesi tamamlanacaktır.

 Murisin kendisinden başka mal varlığını gelir ve borçlarını bırakacak herhangi bir mirasçısı olmaması halinde bu durumda devletin hazinesine tüm mal varlığı kalacaktır. En son aşama devlettir. Devlet aslında herkesin yasal mirasçısı olmakla beraber sıralama bakımından en son mirasçı olarak kabul edilmektedir.