Temlik Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi TMK 705
Temlik Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Hakkında
Ölünceye Kadar Bakım sözleşmesi Temlik Kişi hayatta iken kendi tasarrufu ve hür iradesini kullanarak başka bir kişiye kendi tasarrufunda olan malını ölünceye kadar o kişiye mal bırakma hakkına sahiptir. Bu işlemin yapılabilmesi hukuk çerçevesinde belirli kurallara bağlanmıştır.
Temlik Nedir?
Temlik hukuk dilinde yaygın olarak kullanılan bir kelimedir. Kısaca mal bırakma anlamına gelmektedir. Buna göre bir kimse kendi adına bulunan bir malını istediği kişinin üzerine vermesi temlik etme yani mal sahibi yapması anlamına gelmektedir.
Temlik Süreci Nasıl İşlemektedir?
Temlik sürecinin tamamlanması adına diğer bir değişle alacak temlik etme bir devir sözleşmesi ile gerçekleşmelidir. Temlik sözleşmesi geçerli sayılabilmesi için kanuna uygun şekil şartlarını taşımalı ve
temlik eden ile devir alan gerçek kişilerin hak ve fiili ehliyete sahip olması şartı aranmaktadır.
Gerçek kişilerin hak ehliyeti kanunda belirtilmiştir. Yasal olarak 18 yaşını doldurmuş olması, kişinin ergin olması, ayırt etme gücü ve akli melekelerinin yerinde olması olarak tanımlanmaktadır. Yine diğer bir şartı ise kanunen veya zihinsel olarak kısıtlı olmaması Bu tip bir şüphe var ise Devlet kurumlarının yetkilendirmiş hastanelerden gerekli raporların alınması gerekmektedir.
Fiili ehliyet şartlarına bakılacak olursa; hak ehliyetine sahip olan tüm gerçek kişilerin fiili ehliyetleri vardır. Yani kendi başlarına tasarruf sahibi olabilirler, alım-satım yapabilirler. Borç yükü altına girebilirler şeklinde tanımlanmaktadır.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nedir?
Bir gerçek kişi kendi hak ve fiil ehliyetine sahip olması şartı ile ikinci kişiye kendisine ölünceye kadar bakması doğrultusunda kendisine ait mal varlığını kendi rızası ile değerlerini bakacak olan kişinin üzerine temlik etme yani mal bırakma hakkı olarak ifade edilmektedir. Mal bırakma sözleşmeleri geçerli olması için yazılı olarak yapılması zorunluluktur. Aksi takdirde sözle yapılan sözleşmeler geçersizdir.
Temlik sözleşmelerinin diğer önemli bir koşulu ise belirli yaş aralığının üzerindeki gerçek kişilerin bu tip eylemleri durumunda devletin yetkilendirdiği hastanelerden alınan resmi rapor ile birlikte bu tip sözleşmeleri noter huzurunda gerçekleştirebilirler.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi herhangi bir sebepten dolayı ihlal söz konusu olması halinde tazminat davası açma hakkına sahiptir. Bu bağlamda tazminat davası Türk Borçlar Kanunu 146. madde gereği 10 yıllık zaman aşımına tabi olmaktadır.
Bu tip temlik sözleşmeleri sadece mal sahibinin ölünceye kadar olan süresi için geçerli olmaktadır. Bu tip sözleşmeler temlik işlemi yapan gerçek kişinin ölmesi halinde mirasçılar tarafından bozulamaz ve mirasçılar bu anlamda hak talebinde bulunamazlar. Fesih sözleşmesi sadece sözleşme tarafları tarafından feshi yapılabilmektedir.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi malı devreden tarafın kendi iradesiyle sözleşmeyi bozma hakkına sahiptir. Yine devralan kişinin artık malı kabul etmemesi durumunda sözleşme feshi söz konusu olacaktır. Ölünceye kadar bakım sözleşmesinde söz konusu mal eğer paylı ise bu durumda sözleşmenin feshi konusunda saklı pay sahibi bozulması için mahkemeye başvuru yapma hakkına sahip olmaktadır.
Temlik Sözleşmesinde Hangi Bilgiler Bulunmalıdır?
Temlik sözleşmelerinin Türk Borçlar Kanunu Madde 611 gereğince geçerli olabilmesi adına bazı şekil şartlarına uyulması kanuni bir gerekliliktir. bu bağlamda dikkat edilmesi gereken noktalara detaylarıyla bakıldığında;
– Temlik sözleşmeleri mutlaka yazılı olarak yapılmalıdır. Sözlü yapılan temlik sözleşmeleri geçerli değildir.
– Kendi tasarrufundan alacağın temlik edenin ıslak imzası bulunmalıdır.
– Temlik sözleşmeleri genel kabul görmüş kanun hükümlerine aykırı ve yasaklanmış olmamalıdır.
– Temlik sözleşmesine konu olan malın kanunsuz çevrede bulunmamalıdır.
– Temlik edilen malın beyanı ve tanımının şüpheye mahal verilmeyecek şekilde açıkça belirtilmiş olması gerekmektedir.
Burada belirtilen şartların gerçekleşmesi halinde devreden ve devir alan kişilerin sözleşmeyi imzalaması halinde akit sağlanmış olacaktır.
Temlik Çeşitleri Nelerdir?
Borçlar hukuku çerçevesinde 3 tür temlik çeşidi mevcuttur. Buna göre;
– İradi Temlik olarak bilinen konusu asıl olan malın her iki tarafın kendi hür iradeleri ile devredilmesi ve devralınmasıdır.
– Kanuni Temlik: Kanun çerçevesinde ön görülen alacağın temlik edilmesidir.
– Yargısal Temlik ise Mahkeme kanalları çerçevesinde gerçekleşen temlik çeşidi olarak tanımlanmaktadır.
Temlik Sözleşmesinin Gerçeklemeyen Halleri Nelerdir?
İrade dışı zorla imzalatılan temlik sözleşmeleri geçersizdir. Bununla birlikte asıl konusu olan malın doğmamış veya ortada olmayan bir alacağın temlik sözleşmesi yapılamaz. İrade dışı, fiili ve hak ehliyetine sahip olmayan gerçek kişiler tarafından yapılan sözleşmeler geçersiz sayılmaktadır.