Mirasçılıktan Çıkarma 2025

Mirasçılıktan Çıkarma 2025

Mirasçılıktan çıkarma, bir miras bırakanın, belirli şartların gerçekleşmesi durumunda yasal mirasçısını mirastan mahrum bırakma işlemidir.

Mirasçılıktan Çıkarma ve Hukuki Süreçler

Mirasçılıktan Çıkarma ve Hukuki Süreçler

1. Mirasçılıktan Çıkarma Konusuna Giriş

Mirasçılıktan Çıkarma ve Hukuki Süreçler konusu, Türk Medeni Kanunu’nun 493. maddesinde düzenlenen bir konudur. Bu süreç, mirasçı olan kişinin miras hakkının kaldırılması ve mirasçılık sıfatının sona erdirilmesi anlamına gelmektedir. Mirasçılıktan çıkarma işleminin hukuki temelleri, kanunen mirasçılıktan çıkarma sebepleri, hukuki işlemle mirasçılıktan çıkarma sebepleri gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca, bu sürecin prosedürü, başvuru ve ilgili belgeler, mahkeme süreci, itiraz hakkı ve Yargıtay kararları gibi detayları da içermektedir. Bu çalışmada ayrıca, Türk Medeni Kanunu, aile hukuku, miras hukuku, ceza hukuku, yabancılar hukuku ve ihtilaf çözüm yolları ile olan ilişkileri de ele alınacaktır. Mirasçılıktan çıkarma konusuna ilişkin uygulama örnekleri ve Yargıtay kararları da incelenecek ve bu sürecin farklı hukuki alanlarla olan ilişkisi detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

2. Mirasçılıktan Çıkarma Kavramı ve Hukuki Temelleri

Mirasçılıktan çıkarma, Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen bazı sebeplere dayanılarak mirasçı sıfatının sona erdirilmesini ifade eder. Bu hukuki kavramın temelleri, medeni hakların kullanılmasının sınırlanması, yasal düzenlemeler ve mahkeme kararlarıyla belirlenmiştir. Mirasçılıktan çıkarma durumu, miras bırakanın vasiyetname düzenlemesi, vasiyetname iptali, hak düşürücü sürelerin geçmesi gibi durumlarda ortaya çıkabilmektedir. Bu temeller, hukuki açıdan detaylı bir incelemeyi gerektirir ve miras hukuku alanında uzmanlaşmış kişiler tarafından detaylı bir şekilde incelenmelidir.

3. Mirasçılıktan Çıkarma Sebepleri

Mirasçılıktan çıkarma sebepleri, miras bırakanın kanundaki belirtilen sebeplerden biri veya birkaçıyla ölümünden önce mirasçılıktan çıkarılma isteği üzerine gerçekleşmektedir. Mirasçılıktan çıkarma sebepleri genellikle miras bırakanın vasiyeti, mirasçının ağır kusuru, evlatlık ve soy bağının mahkeme kararıyla kesilmesi gibi durumları içermektedir.

3.1. Kanunen Mirasçılıktan Çıkarma Sebepleri

Kanunen mirasçılıktan çıkarma sebepleri, Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen hallerdir. Bunlar arasında miras bırakanın vasiyetinde belirttiği koşullara uymama, mirasçının ağır kusurlu davranışları, miras bırakanın torununu veya üvey torununu mirasçı olarak belirlemesi gibi durumlar bulunmaktadır. Kanunen mirasçılıktan çıkarma halleri net bir şekilde yasal düzenlemelerde belirtilmiştir.

3.2. Hukuki İşlemle Mirasçılıktan Çıkarma Sebepleri

Hukuki işlemle mirasçılıktan çıkarma sebepleri, miras bırakanın hayatta iken belirli bir işlem yaparak mirasçılıktan çıkarma isteğini resmi bir şekilde beyan etmesiyle gerçekleşir. Bu durumda miras bırakanın noter huzurunda bir tasdikname düzenlemesi veya mahkeme nezdinde mirasçılıktan çıkarma talebiyle dava açması gibi hukuki işlemler söz konusu olabilir.

4. Mirasçılıktan Çıkarma Prosedürü

Mirasçılıktan çıkarma prosedürü, mirasçılıktan çıkarma kararının alınması için izlenen adımları içerir. Bu süreç, mirasçılıktan çıkarma talebinin mahkemeye iletilmesi, davaya ilişkin dosyanın oluşturulması, duruşma tarihlerinin belirlenmesi gibi aşamaları kapsar. Bu prosedür, Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddelerine göre yürütülür ve titizlikle takip edilmesi gereken bir süreçtir.

4.1. Başvuru ve İlgili Belgeler

Mirasçılıktan çıkarma prosedürü başvurusu için gerekli belgeler, mirasçı veya vasisi tarafından mahkemeye sunulmalıdır. Talep dilekçesi, mirasçılıktan çıkarma sebeplerini içeren deliller, mahkeme masraflarını karşılayacaklarını beyan eden belgeler bu başvuruda bulunması gereken belgeler arasındadır. Belgelerin eksiksiz ve doğru şekilde sunulması, sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için önemlidir.

4.2. Mahkeme Süreci

Mirasçılıktan çıkarma başvurusu sonucunda mahkeme süreci başlar. Mahkeme süreci, talebin incelenmesi, tarafların dinlenmesi, delillerin toplanması, uzman görüşlerine başvurulması gibi aşamalardan oluşur. Mahkeme süreci boyunca tarafların avukatları, mahkemeye sunacakları deliller ve argümanlarla taleplerini savunurlar. Mahkeme süreci sonunda gerekli kararın verilmesi için gerekli tüm adımlar titizlikle takip edilir.

4.3. İtiraz Hakkı ve Yargıtay Kararları

Mirasçılıktan çıkarma kararına karşı tarafların itiraz hakkı bulunmaktadır. Bu itiraz hakkı, mahkeme kararına karşı yapılan başvuruları içerir. Taraflar, mahkeme kararının hatalı olduğunu düşünüyorlarsa, Yargıtay’a başvurarak kararın incelenmesini talep edebilirler. Yargıtay kararları, mirasçılıktan çıkarma sürecinde önemli rol oynar ve kararın geçerliliğini etkileyebilir.

5. Mirasçılıktan Çıkarma ve Türk Medeni Kanunu İlişkisi

Mirasçılıktan çıkarma işlemi, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kapsamda, mirasçılıktan çıkarma işlemlerinde Türk Medeni Kanunu’nun hükümleri dikkate alınmalıdır. Kanunen mirasçılıktan çıkarma sebepleri, Türk Medeni Kanunu’nun belirlediği kurallara göre uygulanır. Aynı şekilde, hukuki işlemle mirasçılıktan çıkarma sebepleri de Türk Medeni Kanunu’na göre belirlenir ve işlem süreci bu kurallara uygun şekilde yürütülür. Dolayısıyla, mirasçılıktan çıkarma işlemlerinde Türk Medeni Kanunu’nun hükümleri etkili bir şekilde uygulanmalıdır.

Madde 510- Aşağıdaki durumlarda mirasbırakan, ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı

mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir:

1. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç

işlemişse,

2. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan

doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse.

II. Hükümleri

Madde 511- Mirasçılıktan çıkarılan kimse, mirastan pay alamayacağı gibi; tenkis davası

da açamaz.

Mirasbırakan başka türlü tasarrufta bulunmuş olmadıkça, mirasçılıktan çıkarılan kimsenin

miras payı, o kimse mirasbırakandan önce ölmüş gibi, mirasçılıktan çıkarılanın varsa altsoyuna,

yoksa mirasbırakanın yasal mirasçılarına kalır.

Mirasçılıktan çıkarılan kimsenin altsoyu, o kimse mirasbırakandan önce ölmüş gibi saklı

payını isteyebilir.

III. İspat yükü

Madde 512- Mirasçılıktan çıkarma, mirasbırakan ancak buna ilişkin tasarrufunda çıkarma

sebebini belirtmişse geçerlidir.

Mirasçılıktan çıkarılan kimse itiraz ederse, belirtilen sebebin varlığını ispat, çıkarmadan

yararlanan mirasçıya veya vasiyet alacaklısına düşer.

Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf,

mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir; ancak, mirasbırakan bu tasarrufu çıkarma sebebi

hakkında düştüğü açık bir yanılma yüzünden yapmışsa, çıkarma geçersiz olur.

IV. Borç ödemeden aciz sebebiyle mirasçılıktan çıkarma

Madde 513- Mirasbırakan, hakkında borç ödemeden aciz belgesi bulunan altsoyunu, saklı

payının yarısı için mirasçılıktan çıkarabilir. Ancak, bu yarıyı mirasçılıktan çıkarılanın doğmuş ve

doğacak çocuklarına özgülemesi şarttır.

Miras açıldığı zaman borç ödemeden aciz belgesinin hükmü kalmamışsa veya belgenin

kapsadığı borç tutarı mirasçılıktan çıkarılanın miras payının yarısını aşmıyorsa, mirasçılıktan

çıkarılanın istemi üzerine çıkarma iptal olunur.

6. Uygulama Örnekleri ve Yargıtay Kararları

Mirasçılıktan çıkartma konusunda Yargıtay kararları oldukça önemlidir. Örneğin, bir Yargıtay kararında,, miras bırakanın bakımını yapan kişinin mirasçılıktan çıkartılamayacağı belirtilmiştir. Bir diğer örnek ise mirasçılıktan çıkartma sebeplerinden biri olan zina sebebiyle mirasçılıktan çıkarılan bir kişinin, eşinin bu durumu bilmesine rağmen sessiz kaldığı gerekçesiyle Yargıtay kararıyla mirasçılıktan çıkarılmasına hükmedilmiştir. Bu gibi uygulama örnekleri ve Yargıtay kararları, çıkarma süreci ve uygulaması hakkında somut bilgiler sunmaktadır.

7. Mirasçılıktan Çıkartma ve Aile Hukuku İlişkisi

Mirasçılıktan çıkartma durumunda, aile hukuku da önemli bir rol oynamaktadır. Özellikle mirasçılıktan çıkartma sebebi olan hukuki işlemlerin aile içi ilişkileri etkilemesi söz konusu olabilir. Bu durumda, aile hukuku açısından da tarafların hakları ve sorumlulukları göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü mirasçılıktan çıkartma süreci aile içi ilişkileri derinden etkileyebileceğinden, bu süreçte aile hukuku kurallarına da dikkat edilmelidir. Aile içi ilişkilerin karmaşıklığı ve hassasiyeti göz önüne alındığında, mirasçılıktan çıkartma durumlarında aile hukuku uzmanlarına danışmak önem arz etmektedir.

8. Mirasçılıktan Çıkartma ve Miras Hukuku İlişkisi

Mirasçılıktan çıkartma, miras hukuku ile doğrudan ilişkilidir çünkü bir kişinin mirasçılıktan çıkarılması durumunda, miras hukukuna göre miras payı ve diğer miras hakları da etkilenir. Miras hukuku, mirasçılıktan çıkartma sürecinde hangi durumlarda nasıl bir düzenleme getirileceğini belirler ve bu konuda hukuki temeller sunar. Ayrıca mirasçılıktan çıkartma kararlarına ilişkin yargıtay kararları da miras hukuku uygulamalarını belirlemede önemli bir rol oynamaktadır. Mirasçılıktan çıkartma ve miras hukuku ilişkisi, Türk Medeni Kanunu’nda detaylı bir şekilde düzenlenmiştir ve bu nedenle miras hukukuyla ilgili konularda da temel bir referans noktası oluşturur.

9. Mirasçılıktan Çıkartma ve Ceza Hukuku İlişkisi

Mirasçılıktan çıkatrma durumunda ceza hukuku ile ilgili olarak dikkate alınması gereken pek çok husus bulunmaktadır. Örneğin, mirasçılıktan çıktarma nedeninin bir suçun işlenmesine dayanması durumunda, bu durumun ceza hukuku açısından da değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, mirasçılıktan çıkartma davasında taraflar arasındaki ilişkilerde meydana gelen suç iddiaları ve cezai yaptırımların varlığı da davanın seyrini etkileyebilmektedir. Bu sebeplerle, mirasçılıktan çıkarmta sürecinde ceza hukuku ile ilgili detaylı bir inceleme ve değerlendirme yapılması gerekmektedir.

10. Mirasçılıktan Çıkartma ve Yabancılar Hukuku İlişkisi

Mirasçılıktan çıkartma durumunda, yabancı uyruklu kişilerin durumu da göz önünde bulundurulmalıdır. Türkiye’de ikamet etmeyen bir yabancının mirasçılıktan çıkarılması durumunda, uluslararası hukuk kuralları da dikkate alınmalıdır. Yabancı uyruklu kişilerin mirasçılıktan çıkarılması sürecinde, Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen usul ve koşulların yanı sıra uluslararası hukuk kuralları da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle, mirasçılıktan çıkartma sürecinde yabancı uyruklu kişilerin hakları ve durumu da dikkatlice değerlendirilmelidir.

11. Mirasçılıktan Çıkartma ve İhtilaf Çözüm Yolları

Mirasçılıktan çıkartma durumunda ortaya çıkabilecek ihtilafların çözümü için çeşitli yollar bulunmaktadır. Taraflar arasında anlaşmazlık yaşanması durumunda arabuluculuk yoluyla çözüm aranabilir. Arabuluculuk süreci, tarafların anlaşması halinde mahkeme sürecinden daha hızlı ve ekonomik bir çözüm sağlayabilir. Bunun yanı sıra mirasçılıktan çıkartma sürecinde uzlaşma sağlanamadığı takdirde mahkeme yoluna gidilebilir. Mahkeme süreciyle birlikte tarafların avukatları aracılığıyla da çözüm yolları aranabilir. Bu süreçlerde uygulanacak işlemler, Türk Medeni Kanunu ve ilgili diğer yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlenmektedir.

T.C. YARGITAY İKİNCİ HUKUK DAİRESİ

Esas          : 2012/1357

Karar         : 2012/3880

Tarih         : 27.02.2012

MİRASTAN ÇIKARMA SEBEPLERİ

VASİYETNAMENİN İPTALİ

4721 s. MK510512

ÖZET

Davacılar vasiyetnamenin iptalini istemişlerdir. Mirasbırakan Nezaket vasiyetnamesinde mirastan çıkarma sebeplerini açıklamıştır. Mirasçılıktan çıkarılan kimsenin itiraz etmesi halinde bu sebeplerin varlığının ispatı, çıkarmadan yararlanan mirasçıya veya vasiyet alacaklısına düşer. Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir. Mirasbırakan vasiyetnamesinde mirasçılıktan çıkartma sebeplerini göstermiştir. Gösterdiği sebebe ilişkin mirasbırakanın açık bir yanılgıya düştüğüne ilişkin bir delil bulunmamaktadır. Davalılar gösterilen sebebin doğruluğunu kanıtlayamamışlardır. Bu durumda Türk Medeni Kanununun 512/3. maddesi uyarınca mirastan ıskatın mirasbırakanın tasarruf nisabı oranında geçerli olacağı, başka bir ifade ile davacıların saklı paylarını isteyebileceği ve bu halde davaya tenkis davası olarak devam edileceği düşünülmeden vasiyetnamenin tümden iptaline karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

Davacılar 8.4.2002 tarihli vasiyetnamenin iptalini istemişlerdir. Mirasbırakan Nezaket vasiyetnamesinde mirastan çıkarma sebeplerini açıklamıştır (TMK.md.510/2). Mirasçılıktan çıkarılan kimsenin itiraz etmesi halinde bu sebeplerin varlığının ispatı, çıkarmadan yararlanan mirasçıya veya vasiyet alacaklısına düşer (TMK:md.512/2). Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir (TMK.md.512/3).

Mirasbırakan vasiyetnamesinde mirasçılıktan çıkartma sebeplerini göstermiştir. Gösterdiği sebebe ilişkin mirasbırakanın açık bir yanılgıya düştüğüne ilişkin bir delil bulunmamaktadır. Davalılar gösterilen sebebin doğruluğunu kanıtlayamamışlardır. Bu durumda Türk Medeni Kanununun 512/3. maddesi uyarınca mirastan ıskatın mirasbırakanın tasarruf nisabı oranında geçerli olacağı, başka bir ifade ile davacıların saklı paylarını isteyebileceği ve bu halde davaya tenkis davası olarak devam edileceği düşünülmeden vasiyetnamenin tümden iptaline karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan sebeple BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.27.02.2012 (Pzt.)